Zachęcam Państwa do wdrażania dobrych programów polityki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem programów profilaktyki chorób zakaźnych. Ich skuteczność potwierdzają opinie Prezesa AOTMiT, zdecydowana większość programów szczepionkowych jest pozytywnie opiniowana. Realizacja PPZ to nie tylko wyraz odpowiedzialności za zdrowie lokalnej społeczności, to przykład dobrej, godnej naśladowania praktyki. Decyzje o realizacji programów szczepionkowych przyczyniają się do poprawy sytuacji epidemiologicznej w regionie. Działania takie, nabierają szczególnego znaczenia właśnie teraz, w dobie pandemii COVID-19. Jeżeli jest tylko taka możliwość, należy przeznaczyć środki na profilaktykę zdrowotną. Decyzje o wprowadzeniu programów profilaktycznych i ochrona przed chorobami zakaźnymi powinny być w regionach standardem.

Pracownicy ochrony zdrowia to grupa zawodowa szczególnie narażona na bezpośredni i stały kontakt z biologicznymi czynnikami chorobotwórczymi. Dlatego już od 20 lat, co roku szczepimy przeciwko grypie cały personel naszej przychodni – zarówno medyczny jak i pomocniczy. Realizowaliśmy szczepienia przeciwko odrze, śwince różyczce, a w czasie pandemii COVID-19, zdecydowaliśmy się zainwestować w szczepienia przeciwko pneumokokom. To bardzo ważne szczepienie, które zapewniliśmy także mieszkańcom Biłgoraja, w ramach regionalnego, samorządowego Programu Polityki Zdrowotnej. Ochroną objęliśmy zarówno dzieci, jak i dorosłych, szczególnie narażonych na ciężkie konsekwencje związane z zachorowaniami na infekcje pneumokokowe. Obecnie realizujemy biłgorajski program szczepień przeciwko grypie dla osób powyżej 60 roku życia, a także szczepimy 12-letnie dziewczynki przeciw wirusowi HPV. Bazując na wieloletniej praktyce lekarskiej, jestem przekonana, że PPZ w zakresie profilaktyki chorób zakaźnych przynoszą ogromne korzyści zdrowotne i coraz więcej osób z naszego regionu ma tego świadomość. W obecnej sytuacji epidemiologicznej sięganie po dostępną, skuteczną profilaktykę grypy i infekcji pneumokokowych to jeden z najwyższych priorytetów. Mam wielką nadzieję, że już wkrótce taką ochroną zostaną objęci pacjenci onkologiczni z terenu całego województwa lubelskiego.

Właściwa realizacja Programów Polityki Zdrowotnej stanowi połowę sukcesu całego przedsięwzięcia. Nawet najlepiej napisany program może okazać się trudnodostępny dla odbiorców z powodu niewłaściwej organizacji etapu realizacji. Wszystko ma znaczenie, począwszy od działań marketingowych, dzięki którym odbiorcy dowiadują się o możliwości wzięcia udziału w programie, poprzez zapewnienie właściwej dostępności do oferowanych świadczeń. Np. w przypadku szczepień profilaktycznych, odbiorca nie powinien pokonywać dużych odległości, aby otrzymać szczepienie. Należy zapewnić wystarczającą liczbę placówek, które mogą je wykonać. Nasze wieloletnie doświadczenie pozwala też opracować szczegółowy i rzetelny raport z realizacji danego Programu Profilaktyki Zdrowotnej, zawierający rekomendacje pod kątem kontynuacji danego programu w przyszłości. Podczas realizacji programu mamy stały kontakt z odbiorcami programu i możemy zebrać od nich cenne informacje o postrzeganiu zaproponowanych działań profilaktycznych i oczekiwaniach. Pomaga to w planowaniu kolejnych Programów Polityki Zdrowotnej, tak aby jak najlepiej spełniały oczekiwania odbiorców.

Stowarzyszenie Zdrowych Miast Polskich jest organizacją pozarządową skupiającą miasta i gminy, które   wzięły  na  siebie  odpowiedzialność  za realizację  na  poziomie lokalnym strategii Zdrowie dla wszystkich. Aktualnie (w 2020 r.) Stowarzyszenie Zdrowych  Miast  Polskich  zrzesza 39 miast i gmin o łącznej populacji ok. 6,5 mln. 

Zdrowe Miasta to sposób działania na rzecz zdrowia oparty na współpracy międzysektorowej i uwzględniający różne determinanty zdrowia; to grupa samorządów lokalnych aktywnie wspierających zdrowie i jakość życia swoich mieszkańców, która staje się platformą służącą bieżącej wymianie informacji i doświadczeń. Wachlarz działań w miastach członkowskich jest bardzo szeroki: od promocji zdrowia, profilaktyki, edukacji poprzez realizację programów polityki zdrowotnej, przygotowywanych w oparciu o dostępne modele oraz wytyczne AOTMiT.

AOTMiT udostępnia schemat oraz zalecenia dotyczące konstrukcji programu zdrowotnego, jako element wparcia realizacji samorządowych programów polityki zdrowotnej. Schemat ten w sposób hasłowy odnosi się w kilku punktach do uwzględnienia elementu ewaluacji w procesie planowania programu. Analiza projektów programów zdrowotnych wskazuje, że ponad połowa z nich w ogóle nie uwzględnia elementu ewaluacji. Ewaluacja programu jest natomiast jednym z ważniejszych elementów jego realizacji. Poprawnie zaplanowana i wdrożona jest procesem wymagającym zaangażowania odpowiednich zasobów. Według rekomendacji WHO ok. 10 proc. budżetu programu powinno być przeznaczone właśnie na ewaluację prowadzonych działań. Pokazuje to, jak duże znaczenie ma ten etap realizacji programu dla sukcesu całokształtu działań. W aktualnej sytuacji epidemicznej ewaluacja oraz bieżąca reakcja na potrzeby zdrowotne mieszkańców są nieodzowne i wskazują na potrzebę realizacji działań w obszarze profilaktyki chorób zakaźnych oraz szczepień ochronnych, zgodnie z aktualnymi rekomendacjami.

Mając na uwadze dobro najmłodszych mieszkańców Gminy Czemierniki, 31 stycznia 2020 r. Rada Gminy podjęła Uchwałę Nr XV/77/2020 w sprawie przyjęcia programu polityki zdrowotnej - Program zdrowotny szczepień przeciw meningokokom dla dzieci z Gminy Czemierniki na lata 2020-2021. W związku z wystąpieniem w gminnym przedszkolu przypadku zakażenia meningokokami u jednego z dzieci, zdecydowaliśmy się na wdrożenie pierwszego PPZ w naszej gminie w celu uniknięcia podobnym sytuacjom. W ramach Programu planowane są szczepienia u dzieci zameldowanych na terenie Gminy Czemierniki, urodzonych w latach 2014-2017. Liczymy na pozytywny odbiór wdrożonych działań przez naszych mieszkańców i wierzymy, że w przyszłości będziemy mogli pochwalić się także wynikami zrealizowanych już programów polityki zdrowotnej skierowanych do różnych grup docelowych.

Nasz urząd od wielu lat angażuje się w działania mające na celu poprawę zdrowia mieszkańców Kielc i widzimy ich efekty. Finansujemy i realizujemy programy polityki zdrowotnej od 2006 roku. W tym czasie realizowaliśmy takie programy jak: Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych, Program profilaktyki zakażeń meningokokowych, Program prewencji ospy wietrznej, Program profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego HPV oraz Program szczepień przeciw grypie. Jesteśmy dumni, że możemy pochwalić się tak dobrymi wynikami, że jesteśmy stawiani jako wzór dla innych samorządów. Zachęcam lokalne samorządy do angażowania się w profilaktykę zdrowotną. Profilaktyka zdrowotna jest najbardziej opłacalną inwestycją w zdrowie.

Mając na uwadze rekomendacje ekspertów medycznych i ogromną potrzebę zapewnienia ochrony przed chorobami zakaźnymi osobom starszym, od 2019 roku realizujemy Program profilaktyczny przeciwko zakażeniom pneumokokowym wśród mieszkańców Elbląga po 65 roku życia z grupy ryzyka. Pandemia COVID-19 utwierdziła nas w przekonaniu o słuszności tych działań i pokazała jak istotne jest zapewnienie seniorom- którzy ze względu na wiek, mają osłabiony układ immunologiczny – ochrony przed chorobami, które mogą prowadzić do ciężkiego przebiegu, a przeciwko którym istnieje skuteczna profilaktyka. Jesteśmy dumni, że możemy kontynuować realizację programu. Działania z nim związane pozwalają nam na zmniejszenie zapadalności na inwazyjne zakażenia pneumokokowe, a co za tym idzie zmniejszenie liczby hospitalizacji chociażby z powodu pneumokokowego zapalenia płuc. Tylko do końca 2019 roku zaszczepiliśmy 275 osób i to pokazuje pozytywny odbiór tego typu inicjatyw. Wierzymy, że kontynuacja programu przyniesie jeszcze lepsze efekty. Zachęcamy inne samorządy do realizacji programów zdrowotnych w swoich regionach.

Jako przedstawiciel podmiotów działających na rzecz środowisk seniorskich, widzę ogromną potrzebę wsparcia bezpieczeństwa zdrowotnego osób starszych. W dobie pandemii COVID-19 kluczową kwestią staje się zapewnienie seniorom skutecznej ochrony, przede wszystkim przed groźnymi – z punktu widzenia zdrowia i życia – wirusami i bakteriami przeciwko którym istnieje skuteczna profilaktyka. Dostęp do szczepień przeciwko grypie i pneumokokom to priorytet, ponieważ u osób starszych zakażenia te wiążą się z większym ryzykiem zgonu z powodu choroby układu oddechowego. Pamiętajmy, że profilaktyka chorób zakaźnych to nieodłączny element tak bardzo istotnej, odpowiedzialnej polityki senioralnej – cieszący się ogromnym poparciem społecznym – i w miarę możliwości powinny się w nią angażować zarówno władze centralne jak i samorządy, ale także i inne instytucje takie jak chociażby placówki opieki długoterminowej, domy opieki przewlekłej zamieszkałe przez osoby starsze często z chorobami towarzyszącymi. Z mojej obserwacji wynika, że spora część samorządów od wielu lat angażuje się w profilaktykę chorób skierowaną do osób starszych, ale niestety są też takie, które nie są aktywne w tym względzie i mam nadzieję, ze to się wkrótce zmieni.

Województwo warmińsko – mazurskie od wielu lat jest terenem zwiększonego ryzyka zachorowania na choroby odkleszczowe. Coraz więcej jest kleszczy zarażonych boreliozą i kleszczowym zapaleniem mózgu (KZM). Powikłania przebytego KZM mogą przybierać postać porażeń, niedowładów, zaniku mięśni i uszkodzenia móżdżku,  obniżoną zdolność do pracy. Mając na uwadze bezpieczeństwo i zdrowie mieszkańców naszego powiatu, od 2018 roku realizujemy „Program polityki zdrowotnej w zakresie szczepień ochronnych przeciw kleszczowemu zapaleniu mózgu dla mieszkańców powiatu oleckiego na lata 2018-2022”. Szczepienia przeciw KZM to najskuteczniejsza metoda profilaktyki. Działanie te jest już od wielu lat zalecane przez Głównego Inspektora Sanitarnego i wpisane do Programu Szczepień Ochronnych. Program adresujemy do osób z grupy największego ryzyka, tj. rolników oraz ich rodzin, w tym dzieci i osób przebywających lub zamieszkujących gospodarstwa rolne, ubezpieczonych w KRUS. W 2019 r. Powiat Olecki wraz z 3 gminami z terenu naszego powiatu przeznaczył na ten cel 80.447,00 zł, obejmując szczepieniami 253 osoby. Cieszymy się, że działania profilaktyczne przynoszą tak pozytywny odzew i dobre efekty, kampania informacyjno – edukacyjna realizowana w ramach tego programu poprzez media, strony internetowe samorządu powiatu i gmin oraz materiały edukacyjne powoduje, że informacja na temat profilaktyki KZM trafia do pozostałych mieszkańców. Z punktu widzenia ekonomicznego stwierdzam, że bardzo zasadne jest przeznaczanie środków publicznych na profilaktykę zdrowotną swych mieszkańców. Zachęcam inne samorządy do skorzystania z naszych doświadczeń i podejmowania podobnych działań na rzecz mieszkańców na swoim terenie.

W Świętokrzyskim Centrum Onkologii w Kielcach powstał program „Szczepienia dla chorych onkologicznie” obejmujący szczepieniami ochronnymi przeciwko pneumokokom chorujących na nowotwory mieszkańców woj. świętokrzyskiego. Realizacja programu zaplanowana została nalata 2019-2021, a jego budżet wynosi 1,5 mln złotych, z czego aż 1,3 mlnzostanie dofinansowane ze środków Funduszy Unijnych. To innowacyjne przedsięwzięcie profilaktyczne ma na celu zmniejszenie zapadalności na chorobę pneumokokowąchorych z nowotworami litymi i hematologicznymi. Program przez AOTMiT zostałoceniony jako unikatowy w skali Europy.  

Pacjenci chorzy onkologicznie mają niższą odporność, a wdrożenie niezbędnej chemioterapii czy radioterapii zwiększa częstotliwość zapadalności na groźne dla zdrowia i życia zakażenia, które jednocześnie bardzo pogarszają skuteczność leczenia i narażają chorego na przerwanie terapii. To często właśnie powikłania wynikające z zapalności na infekcję np. zapalenie płuc czy oskrzeli są śmiertelnym zagrożeniem dla chorych. Badania nad innowacyjnym schematem szczepień trwały aż 6 lat. Brało w nich udział ponad 100 pacjentów z naszej kliniki, u których aż w 60% uzyskaliśmy odpowiedź immunologiczną. W ramach naszego programu planujemy bezpłatnie zaszczepić szczepionką 13-walentną (PCV-13) 5400 osób, u których rozpoznano takie nowotwory jak: rak płuca, rak sutka, rak trzonu macicy, rak szyjki macicy, rak jelita grubego, rak odbytnicy, rak pęcherza moczowego i przewlekła białaczka limfatyczna. 

Na podstawie własnych doświadczeń, które zostały udokumentowane i szeroko publikowane nie tylko w Polsce, wiemy już, że w przypadku chorych na przewlekłą białaczkę limfocytową, interwencja w  odpowiednim czasie w postaci szczepienia przeciwko pneumokokom, sprawia, że pacjenci którzy wymagają chemioterapii znoszą leczenie zdecydowanie lepiej. Co ważne zmniejsza się też ryzyko powikłań. W planach mamy również działania informacyjno-edukacyjne dla osób leczonych onkologicznie oraz ich rodzin. 

Dziś nowotwór to już nie wyrok, wiele z nichmożna z sukcesem wyleczyć. Osobiście cieszę się bardzo, że nasza Klinika - jako pierwsza w Polsce - wprowadza program, którego od początku byłem gorącym orędownikiem, a w efekcie autorem. Liczę, że za naszym przykładem pójdą inne, nie tylko Polskie kliniki.

Województwo Pomorskie stara się skutecznie nadążać za zmianami, które dokonują się w ochronie zdrowia. Realizujemy swoją strategię i cele związane z wdrażaniem sprawnej i kompleksowej polityki z zakresu zdrowia publicznego opartej nie tylko na medycynie naprawczej, ale również na podniesieniu świadomości pacjentów oraz ich aktywnego udziału w braniu odpowiedzialności za swoje zdrowie.

W naszych działaniach kierujemy się zasadą, że w tej niewątpliwie trudnej walce ze zmianą świadomości zdrowotnej wśród mieszkańców, należy szukać partnerów i angażować do współpracy jak najszersze gremia osób czy też instytucji odpowiedzialnych za zdrowie publiczne. Z tego założenia powstało między innymi unikatowe w skali kraju Pomorskie Forum Samorządowe ds. Profilaktyki i Promocji Zdrowia (PoFoS). PoFoS powstał, aby umożliwić stały kontakt przedstawicieli lokalnych samorządów odpowiedzialnych za profilaktykę i promocję zdrowia, w celu wymiany doświadczeń i dobrych praktyk, rozwiązywania problemów, podnoszenia kompetencji oraz budowania projektów partnerskich. Takim projektem partnerskim jest realizacja programu polityki zdrowotnej pn. „Regionalny Program Polityki Zdrowotnej szczepienia przeciw pneumokokom dla osób 65+ z grupy ryzyka”. Dzięki partnerskiemu działaniu oraz wykorzystaniu ogromnego potencjału Pomorskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego – Dyrektora Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Gdańsku oraz specjalistów z zakresu chorób zakaźnych, w pierwszej odsłonie programu udało nam się osiągnąć prawie 100% wyszczepialność.

Dodatkowo, w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego WP 2014-2020 na działania dotyczące profilaktyki przeznaczono ponad 70 mln zł. Środki unijne przeznaczono na wdrożenie regionalnych programów polityki zdrowotnych: Regionalny Program Polityki Zdrowotnej dotyczący prewencji cukrzycy typu 2, Regionalny Program Polityki Zdrowotnej – Moduł Rehabilitacja Kardiologiczna, realizację wieloletnich projektów wzmacniających oraz promujących zgłaszalność do ogólnopolskich badań profilaktycznych w zakresie raka jelita grubego, raka piersi, raka szyjki macicy oraz wsparcie pracodawców w eliminacji czynników ryzyka w miejscu pracy.

W ramach projektu „Pomorskie dla zdrowia”, podczas imprez plenerowych organizowanych w różnych częściach naszego województwa, edukujemy i zachęcamy do badań.  Nasze działania zostały docenione. Otrzymaliśmy nagrodę Gali Liderów Ochrony Zdrowia w Katowicach, która jest dla nas wielkim wyróżnieniem oraz potwierdzeniem, że obrany przez nas kierunek oraz sposób prowadzonych działań jest słuszny. Daje to nam również energię do dalszych działań, zachęca do podejmowania nowych wyzwań oraz kontynuacji rozpoczętych już aktywności.

W mojej opinii, najważniejszym wyzwaniem, jakie stoi przed naszym regionem jest dążenie do poprawy warunków życia oraz zdrowia jego obywateli. Mieszkańcy Opolszczyzny są jej szczególną wartością, dlatego też ważne jest, aby województwo opolskie stawało się regionem coraz bardziej przyjaznym do zamieszkania, pracy, aktywności gospodarczej i realizowania własnych ambicji.

Zdrowie pojmowane jako dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny polskich obywateli to jedno z pierwszoplanowych wyzwań w polityce samorządu województwa opolskiego, dlatego znaczną część środków w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Opolskiego na lata 2014-2020 przeznaczyliśmy na finansowanie programów polityki zdrowotnej.

Zdrowe i bezpieczne społeczeństwo to gwarancja powodzenia nas wszystkich, dlatego bardzo zachęcam do sięgania po środki europejskie, z przeznaczeniem na działania związane z edukacją zdrowotną, promocją zdrowego stylu życia, profilaktyką chorób oraz poprawiających dostępność do świadczeń zdrowotnych. Możliwość wykorzystywania środków europejskich na zadania z zakresu edukacji zdrowotnej, racjonalnych i potrzebnych programów profilaktycznych, zapobiegających w przyszłości plagom cywilizacyjnym, to wielka szansa. Tak dużych środków, które można przeznaczyć na te ważne cele, dotychczas w historii naszego kraju nie było. Opolszczyzna, realizując pierwsze programy samorządowe zdobyła uznanie i poparcie wielu środowisk, a także pozytywny odbiór lokalnej społeczności. Stanowi to dla nas nieocenioną wartość. Zdobywamy nowe doświadczenia i dobre praktyki.

Aby skutecznie wdrażać pierwszy program polityki zdrowotnej, powołaliśmy Radę Programową, która stanowi gremium opiniodawczo – doradcze. Pozwala nam to na obiektywne spojrzenie na wyzwania jakie pojawiają się podczas realizacji poszczególnych projektów oraz szybkie wdrożenie wypracowanych wspólnie rozwiązań. Stworzenie swego rodzaju platformy dialogu ekspertów, Zarządu Województwa i Beneficjentów wpływa na zwiększenie kompleksowości i komplementarności wsparcia oferowanego na poziomie poszczególnych projektów oraz świadczeń finansowanych ze środków publicznych, a także stanowi źródło wiedzy na temat obszarów wymagających poprawy w funkcjonowaniu programu w przyszłości.

Wartością dodaną będzie dla nas również korzyść płynąca z efektów ewaluacji wszystkich realizowanych programów, która pozwali nam na właściwe ukierunkowanie polityki zdrowotnej województwa.

Osobiście wyrażam pełne poparcie dla wszelkich inicjatyw zwiększających poziom świadomości naszych mieszkańców, zwiększających poczucie odpowiedzialności za własne zdrowie poprzez wyzwolenie właściwych nawyków zdrowotnych oraz działań poprawiających dostępność do świadczeń zdrowotnych, a Państwa zachęcam do podjęcia tego bardzo istotnego wyzwania.

Nowa perspektywa unijna dała nam szansę na realizację działań zdrowotnych stanowiących dla naszego regionu największy priorytet. Województwo warmińsko-mazurskie, z uwagi na endemiczne występowanie zakażonych kleszczy, odnotowuje wysoki współczynnik zapadalności na boreliozę (jest on prawie dwukrotnie wyższy niż w kraju) i kleszczowe zapalenie mózgu (prawie sześciokrotnie wyższy niż w Polsce). Dlatego bardzo się cieszę, że udało nam się pozyskać środki na projekt programu polityki zdrowotnej dotyczący prowadzenia działań z zakresu wczesnego rozpoznania i zapobiegania chorobom odkleszczowym. Budżet przeznaczony na realizację programu wynosi 1 250 140, 97 PLN, zaś okres realizacji to lata 2017-2019. To więc dla nas ogromna szansa za poprawę stanu zdrowia mieszkańców województwa i zmniejszenie absencji wśród pracowników ponieważ programem objęte są osoby aktywne zawodowo, ze szczególnym uwzględnieniem osób po 50 r.ż. Nasze działania wpisują się więc w CEL OPERACYJNY AKTYWNE i ZDROWE STARZENIE SIĘ NARODOWEGO PROGRAMU ZDROWIA NA LATA 2016-2020. Bardzo się cieszę, że jako Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny brałem czynny udział w procesie aplikacyjnym dostarczając niezbędnych, aktualnych danych epidemiologicznych i rekomendacji.

Wykorzystanie funduszy europejskich w ochronie zdrowia przynosi wymierne korzyści całej społeczności lokalnej. Projekty realizowane z wykorzystaniem środków unijnych służą wsparciu funkcjonowania placówek medycznych, zapewnieniu pacjentom dostępu do świadczeń zdrowotnych, a także podnoszeniu kwalifikacji zawodowych kadry medycznej, i realizowaniu działań projakościowych. Mam nadzieję, że realizowane przez nas działania przyczynią się do realizacji podobnych także w innych regionach. Do tego Państwa zachęcam.

Programy Województwa Małopolskiego w zakresie szczepień ochronnych

Zdrowie mieszkańców regionu zawsze jest w centrum uwagi władz Samorządu Województwa Małopolskiego, dlatego realizujemy przeznaczone dla najmłodszych dwa programy szczepień ochronnych: Program zdrowotny dotyczący profilaktyki zakażeń pneumokokowych w Małopolsce oraz Program zdrowotny profilaktyki zakażeń wirusem brodawczaka ludzkiego (HPV) w Małopolsce. w latach 2011-2016 przeciwko pneumokokom zaszczepiono 7529 dzieci, a przeciwko HPV w latach 2015-2016 – 682. Wiemy, że wsparcie młodych Małopolan w postaci finansowania szczepień ochronnych zaprocentuje lepszymi wskaźnikami epidemiologicznymi regionu już w niedalekiej przyszłości.

Szczególnie cieszy fakt, że do realizacji szczepień ochronnych wspólnie z Województwem Małopolskim przystępują samorządy powiatowe i z każdym rokiem ich przybywa. w 2017 roku do współfinansowania szczepień przeciwko pneumokokom przystąpiło 8 powiatów, a wspólną realizację szczepień przeciwko HPV zadeklarowało 6 powiatów. w bieżącym roku Województwo Małopolskie zaplanowało przekazać powiatom łącznie 1 mln złotych, co pozwoli na zaszczepienie przeciwko pneumokokom blisko 4000 dzieci, a przeciwko wirusowi HPV ok. 1500 dziewcząt w wieku 13 lat.

Serdecznie zachęcamy jednostki samorządu terytorialnego do dalszego aktywnego włączania się w programy szczepień ochronnych szczególnie, że jak wskazuje Ministerstwo Zdrowia na całym świecie powszechne programy szczepień pozwoliły wyeliminować niektóre choroby zakaźne i znacznie osłabić przebieg wielu innych.

Widząc efekty prowadzonych działań profilaktycznych sami realizujemy ich szereg, w tym cztery dotyczące szczepień ochronnych. Dzięki temu, albo w ogóle eliminujemy choroby, albo zyskujemy ich łagodniejszy przebieg. Profilaktyka umożliwia wykrycie chorób we wczesnym stadium co przekłada się na lepsze rokowania, wydłużenie życia, mniejsze koszty leczenia.

W Płocku taki trend został zaobserwowany w przypadku nowotworu piersi – po wielu latach realizacji badań profilaktycznych na i Oddział Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Płocku zgłasza się coraz więcej kobiet w i i II stopniu zaawansowania choroby, a coraz mniej w III i IV – jak to miało miejsce w latach ubiegłych.

Dzięki programom polityki zdrowotnej podmioty lecznicze zyskują dodatkowe środki, ale też zadowolonych i zdrowszych pacjentów, a samorząd – mieszkańców ze świadomością, że lokalne władze się o nich troszczą. Nowo powstałe POZ same się do nas zgłaszają i dopominają o możliwość udziału w programach szczepionkowych, gdyż oczekują tego od nich pacjenci.

Samorządy, które nie mają doświadczenia na tym polu mogą zacząć od małych kroków, opierając się na licznych dostępnych, sprawdzonych już wzorcach.

Naprawdę warto realizować programy polityki zdrowotnej, zachęcam Państwa do tego gorąco!

Zachęcam Państwa do wdrażania dobrych programów polityki zdrowotnej, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki szczepionkowej. Obecnie realizujemy pięć takich programów. Nasz Urząd od wielu lat angażuje się w tego typu działania i widzimy ich efekty. Ich skuteczność potwierdzają również opinie Prezesa AOTMiT: zdecydowana większość programów szczepionkowych jest pozytywnie opiniowana. Jeżeli tylko jest taka możliwość, trzeba brać ochronę najmłodszych w swoje ręce i przeznaczyć środki na profilaktykę zdrowotną.

Od 2006 roku szczepimy w Kielcach przeciwko bakteriom pneumokokowym wszystkie nowonarodzone dzieci. w tej chwili, po wejściu tych szczepień do PSO, kontynuujemy program u dzieci urodzonych przed styczniem 2017 roku. Maluchy otrzymują szczepionkę 13-walentną – najszerszą ochronę zabezpieczającą przed sepsą i zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych.

Decyzje o wprowadzeniu programów profilaktycznych przyczyniają się do poprawy sytuacji epidemiologicznej w regionie. Dla mieszkańców jest to korzyść nie do przecenienia. w ostatecznym rozrachunku to właśnie prewencja – także z ekonomicznego punktu widzenia – opłaca się najbardziej. Lepiej zapobiegać chorobom niż ponosić koszty leczenia i opieki nad ciężko chorymi dziećmi. Profilaktyka zdrowotna jest najbardziej opłacalną inwestycją w zdrowie.

Jako wieloletni realizator programu szczepień dzieci przeciwko pneumokokom widzę ogromne korzyści – zarówno zdrowotne jak i ekonomiczne – z realizacji działań profilaktyki pneumokokowej. Dzięki szczepieniom uzyskaliśmy znaczącą redukcję zapadalności na inwazyjną chorobę pneumokokową wśród najmłodszych dzieci, ograniczyliśmy zachorowania na zapalenie płuc oraz ostre zapalenie ucha środkowego, a także wyeliminowaliśmy nosicielstwo pneumokoka w populacji. Nie ma u nas przypadków sepsy wśród dzieci!

Obserwujemy ogromne zainteresowanie programem wśród lokalnej społeczności. Są matki, które mieszkają w powiecie puławskim, ale poza miastem, i zazdroszczą nam tych szczepień. Często słyszę pytania kiedy program będzie realizowany na terenie innych gmin. Odzew jest bardzo pozytywny – na programie korzystają wszyscy – pacjenci, my jako realizator oraz sam inicjator – czyli Miasto Puławy.

Zachęcam do realizacji takich działań także inne regiony. Jak pokazuje nasz przykład dzięki szczepieniom maluchy chorują coraz rzadziej.

Programy Województwa Lubelskiego w zakresie szczepień ochronnych

Od 2016 roku realizujemy „Program profilaktyki zakażeń pneumokokowych w oparciu o szczepienia przeciwko pneumokokom w województwie lubelskim w latach 2016-2021”. Program obejmuje zasięgiem całe województwo lubelskie, a w jego ramach aktualnie bezpłatną ochronę otrzymują dzieci w wieku pomiędzy 2 a 5 rokiem życia, czyli te, które nie są objęte programem finansowanym z budżetu państwa. Nasz program daje szansę na ochronę przed zakażeniami pneumokokowymi dzieciom w wieku przedszkolnym, które dotychczas nie otrzymały szczepionki, a biorąc pod uwagę fakt, że w grupach przedszkolnych około 60% przedszkolaków jest nosicielem pneumokoków i stwarza to realne zagrożenie zakażenia tymi groźnymi bakteriami – takie działania są bardzo pożądane. Liderem projektu jest samorząd wojewódzki, który przygotował program, odpowiada za monitoring oraz finansowanie. Nasz program dedykowany jest 2 grupom beneficjentów: dzieciom 2-5 rok życia i seniorom > 60 roku życia chorującym na astmę oskrzelową lub POChP (przewlekła obturacyjna choroba płuc).

Obecnie, ze względu na ograniczone możliwości finansowe Samorządu Województwa Lubelskiego realizowany jest jeden z 4 wariantów programu, a mianowicie szczepienie dzieci (ten wariant finansowany jest wyłącznie przez samorząd wojewódzki). Do projektu zostały zaproszone samorządy gminne i powiatowe – jako partnerzy współfinansujący program. Kilka powiatów zgłosiło chęć udziału w projekcie. Możliwość wspólnego realizowania takiego projektu przewidują dwa z ww. 4 wariantów realizacji programu. Jest to wielkie przedsięwzięcie i szansa dla samorządów na zdobycie dodatkowych środków na profilaktykę, a dla mieszkańców bezcenne działanie dla poprawy zdrowia społeczeństwa.

Powodzenie podjętych przedsięwzięć zależy od wielu czynników: zrozumienia wagi problemu jakim są groźne zakażenia pneumokokowe, dobrej woli samorządów gmin i powiatów przejawiającej się chęcią uczestnictwa w projekcie, ich możliwości finansowych oraz zaangażowania pracowników ochrony zdrowia. Przed nami wielkie wyzwanie, wielki cel jakim jest zdrowie dzieci i seniorów, a pośrednio całego społeczeństwa województwa lubelskiego. Zdrowie naszych mieszkańców to kwestia priorytetowa. Cieszymy się bardzo, że nasze województwo realizuje tak ważne działania. Zachęcamy nasze powiaty i gminy do włączenia się do programu. Razem możemy więcej. w 2016 roku nasz program został bardzo wysoko oceniony przez beneficjentów - rodziców dzieci, które skorzystały (w ramach programu) ze szczepień przeciwko pneumokokom. Program został zrealizowany w 100%, uzyskał bardzo dobrą ocenę w badaniach ankietowych przeprowadzonych wśród beneficjentów, oraz pokazał, że oczekiwania i potrzeby w tym zakresie są wielokrotnie wyższe, dlatego na bieżący 2017 rok w budżecie Samorządu Województwa Lubelskiego zabezpieczono wyższe środki na ten cel. Cieszy również fakt, że pojawiła możliwość uzyskania dofinansowania samorządowych programów polityki zdrowotnej ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia.

Chcemy być inspiracją dla innych samorządów wojewódzkich. Zachęcamy do realizacji podobnych programów w całej Polsce. Wysoka cena szczepionek jest często barierą nie do pokonania dla rodziców dzieci i seniorów, a jest to jedyna skuteczna metoda zabezpieczenia się przed tymi groźnymi, niejednokrotnie śmiertelnymi zakażeniami. Zachęcam wszystkie samorządy do angażowania się w działania na rzecz zdrowia lokalnej społeczności poprzez programy polityki zdrowotnej, ich finansowanie lub współfinansowanie. Profilaktyka się opłaca.

Rola Samorządów oraz organizacji pozarządowych w kreowaniu lokalnej polityki zdrowotnej jest ogromna. Nasza fundacja „Zdrowe Dziecko” już od ponad 20 lat, konsekwentnie podejmuje inicjatywy na rzecz najmłodszych i najbardziej potrzebujących dzieci. Przez ten czas pomogliśmy wielu maluchom. Decyzje dotyczące kierunku działań – ze względu na często ograniczone możliwości budżetowe – nie są łatwe. Zawsze bardzo wnikliwie rozpatrujemy wszelkie możliwości, biorąc pod uwagę aktualną sytuację epidemiologiczną i bieżące potrzeby lokalnej społeczności.

Prowadziliśmy punkt szczepień nieobowiązkowych zapewniając ochronę przed WZW B, HiB i grypą. Przez pięć lat realizowaliśmy program szczepień dzieci przeciwko pneumokokom. w efekcie tych działań zaobserwowaliśmy spadek liczby hospitalizowanych dzieci w wyniku zapaleń uszu oraz zapaleń płuc. Prowadziliśmy także akcję wypożyczania inhalatorów dla dzieci z astmą. Akcja ta zaowocowała ok 70% spadkiem hospitalizacji dzieci z dusznościami.

Zachęcam z całego serca zarówno samorządy jaki i organizacje pozarządowe do zaangażowania się w realizację działań prozdrowotnych. Ich skuteczność jest niepodważalna.

Dla sektora organizacji pozarządowych sprawa pozyskiwania środków na realizację szerzej zakrojonych, najważniejszych projektów ma charakter priorytetowy. Jednym z bardzo istotnych źródeł finansowania działalności i rozwoju instytucjonalnego organizacji są granty z funduszy europejskich, o które organizacje mogą ubiegać się w ramach konkursów ogłaszanych przez instytucje rządowe, samorządowe lub innych wyznaczonych w tym celu dystrybutorów, takich jak np. Fundacja Batorego w przypadku funduszy EOG (tzw. norweskich).

W 2016 roku nasza Fundacja Wygrajmy Zdrowie, po zakwalifikowaniu się w ogłoszonym konkursie, pozyskała grant z funduszy EOG na realizację bardzo istotnego projektu p.t. Społeczny monitoring wdrażania i realizacji Pakietu Onkologicznego. Projekt ten realizowany był w partnerstwie z Federacją Amazonek. Pozwoliło to na szeroką ocenę działania, nowych zasad diagnostyki i leczenia onkologicznego na terenie całego kraju, wprowadzonych poprzez zmiany ustawowe przyjęte przez Sejm. Uzyskane w ten sposób informacje pozwoliły na opracowanie przez zaangażowanych w projekt specjalistów raportu końcowego, zawierającego odpowiednie analizy, ekspertyzy i rekomendacje, z których kilka zostało niezwłocznie wprowadzonych do realizacji poprzez nowelizację Pakietu.

Innym przykładem działań umożliwionych przez pozyskanie grantu z funduszy europejskich w konkursie ogłoszonym przez Ministerstwo Zdrowia w 2016 roku jest projekt Obywatele dla Zdrowia, realizowany w latach 2017-2018 przez Polską Koalicję Pacjentów Onkologicznych, w partnerstwie z Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych (OFOP) oraz Biurem Rzecznika Praw Pacjenta. Projekt ten skierowany jest do organizacji pozarządowych działających w szeroko pojętym obszarze ochrony, profilaktyki i promocji zdrowia i ma charakter integracyjno-edukacyjny. Jednym z jego głównych celów jest edukacja przedstawicieli organizacji z umiejętności aktywnego udziału w konsultacjach społecznych i procesach stanowienia prawa w obszarze zdrowia. Grant pozyskany przez Polską Koalicję Pacjentów Onkologicznych z  funduszy europejskich umożliwia integrację środowiska pacjentów we wszystkich regionach kraju oraz daje możliwość działania organizacji pacjenckich na rzecz poprawy jakości systemu ochrony zdrowia w Polsce.